İşçi aristokrasisinin ve sendikal bürokrasinin sefaleti

29 Ekim 1899’da tamamen patronun denetiminde olan “Creusot ve çevresi işçi korporasyon sendikası” kurulur. Bu sendika kızıl CGT sendikasına karşı kendisini ayırt etmek için “sarı” rengini kullanır ve patronlarla iş birliği içinde olan “sarı sendikacılık” böylelikle doğmuş olur.

Nihat Polat

Hükümet grevleri zayıflatmak ve bitirmek için kendilerini gururla “reformist” sendikalar olarak tanıtan CFDT, CFTC ve UNSA üzerine hesap yapıyordu. Noel ve yılbaşı tatilinde “mola” verilsin çağrısında bulunmuş ve ardından da sözde bir uzlaşma sağlamak için sendikalarla görüşmeye başlamıştı. Ülkenin en büyük “reformist” sendikası olan CFDT genel sekreteri Laurent Berger işçi ve emekçilere emeklilik yıllarında sefalet dayatacak “puan usulü emeklilik sistemini” savunuyor fakat emekliye ayrılma yaşının resmi olarak 62’de kalmasını, 64 olarak belirlenen ‘eksen yaşının’ yürürlüğe girmemesini istiyordu. Aslında herkes hükümetin bu alanda geri adım atacağını ve CFDT’nin yanı sıra da CFTC ve UNSA’nın da grevi bölmek ve parçalamak için her şeyi yapmaları bekleniyordu. Ama beklendiği gibi olmadı ve Macron önerilen reform tasarısının sadece bir detayı olan bu “eksen yaşı” meselesinde bile geri adım atmayı kabul etmedi. Böylelikle aslında grevi bitirmeye daha dünden niyetli olan Laurent Berger boşa düşürülmüş oldu. Başbakanla görüşmelerde doğru dürüst hiçbir şey elde edemeyerek çıkmıştır toplantılardan. Elde ettiği tek şey daha iki yıl önce bizzat Macron’un yok ettiği kimi iş kollarının çalışma koşullarındaki zorlukların tanınması ve özel koşulları tartışmaya açmaya hazır olduklarının ilanı oldu. İş böyle olunca CFDT sendikası genel sekreteri Laurent Berger ve UNSA genel sekreteri Laurent Escure’nin kendi tabanlarını ikna etmesi zorlaştı. Kuşkusuz bu iki sendika yöneticisi Noel ve yıl başı tatilleri boyunca greve “mola” verme çağrısında bulundular fakat sunabilecekleri hiçbir şey olmayınca kendi tabanlarını da ikna edemediler. Demir yolları içinde güçlü olan UNSA sendikasının grevde olan tüm üyeleri Merkezin çağrısına rağmen greve devam kararı verdiler. CFDT sendikasının Demir yolları federasyonu da uzun süren bir iç tartışma sonunda greve devam kararı verdi. Grevde olan CFDT, CFTC ve UNSA üyesi işçiler kendi yöneticilerine karşı öfkelerini açıktan ilan ediyorlar. Şimdilik bu “sarı” sendikacıların hareketi zayıflatma taktiği bizzat hükümetin tutumundan dolayı tutmadı.

İşçi aristokrasinin doğuşu

Fransa’da işçilerin örgütlenmesi ve grev gerçekleştirmesi 1791 Haziran’da Le Chapelier yasasıyla yasaklanır. XIX. Yüzyılda sanayi devrimlerinin yaşandığı ve sanayi üretiminin hızlı büyüdüğü koşullarda Fransız işçi sınıfının elleri büyüyen vahşi kapitalizm karşında böylelikle bağlanmıştır. Buna rağmen 1830 ve 1848’de iki büyük devrimde önemli bir rol oynamıştır. Bu mücadeleler 1864’de, Ollivier yasasıyla 73 yıllık grev yasağının kaldırılmasına kadar ilerlemişler. İşçilerin daha iyi bir dünya mücadelesi de büyümeye devam eder. 1871’de Parisli işçiler 72 gün boyunca iktidarı ele geçirir ve Paris Komününü kururlar. Komünün yenilgisi işçi sınıfı açısından büyük bir yenilgi olmuş ve uzun yıllar işçi sınıfının mücadelesi dibe vurmuştur. Yeni örgütlenmeler ve toparlanmalarla birlikte 1884’de işçi sendikalarının kurulması yasallaşmış ve gizli gerçekleşen örgütlenmeler açıktan yürütülmeye başlanması 1895 yılında ilk büyük İşçi konfederasyonu olan CGT’nin kurulmasıyla bir dönüm noktasına varır. Emile Zola’nın romanlarında olağanüstü bir şekilde işlediği vahşi kapitalizme karşı işçiler sendikal mücadeleye hızlıca atılırlar. Fakat işçi sınıfın nicel ve nitel olarak büyümesiyle birlikte işçiler içinde umudunu patronlara bağlayan ve patronların verdiği kimi kırıntılarla yetinen bir “işçi aristokrasisi” de doğmuştur.
Bu dönemin en keskin mücadelelerinden birisi 1899’in eylül ve ekim aylarında Fransa’nın sanayisinin en önemli bölgelerinden birisi olan Creusot kentinde gerçekleşir. Kentin tek dev tekelinin sahibi ve yanı sırada Belediye başkanı olan Eugène Scheneider genel grevi parçalamak için bin bir yönteme başvurmuştur. Grevcilerin üzerine ordunun gönderilmesinin yanı sıra patronların kuracağı bir “işçi” sendikası fikrini öne sürer. 29 Ekim 1899’da tamamen patronun denetiminde olan “Creusot ve çevresi işçi korporasyon sendikası” kurulur. Bu sendika kızıl CGT sendikasına karşı kendisini ayırt etmek için “sarı” rengini kullanır ve patronlarla iş birliği içinde olan “sarı sendikacılık” böylelikle doğmuş olur. Dönemin Saône-et-Loire bölgesi Valisinin İç işleri bakanı için hazırladığı bir raporda bu sendika şu şekilde tanıtılır: “Fabrika yönetiminin inisiyatifiyle kurulan bu yeni sendika sadece patron taraftarı olan işçilerden oluşuyor ve işçi kurtuluşu için grevleri örgütleyen birinci sendikanın eylemlerini engellemekten başka bir amacı yoktur”. Aynı dönemde birçok fabrikada aynı amaçla “sendikalar” kurulur ve bunlar Nisan 1902 yılında birleşerek “Fransa Sarıların Ulusal Federasyonunu” kurarlar. İşçi aristokrasisine dayanan ve hedefi de kendi sınıfına ihanet etmek olan bir sarı sendikacılık akımı böylelikle doğmuştur. Fakat sınıf sendikacılığın geliştiği koşullarda işçilerin ezici çoğunluğu da sınıfsal iş birliğinden çok mücadele yolunu seçerler. Durum bu olunca sarı sendikacılık kurulma amacını yerine getiremez zira işçilerden dışlanmış ve teşhir olmuş bir durumdadır. Bu gerçeğin farkına varan burjuvazi 1912 yılında bu “Fransa Sarıların ulusal federasyonunu” fesheder ve işçi aristokrasisini sınıf sendikaları içinde örgütlemeye teşvik eder. İşçi önderleri tutuklanır, işten atılırken patronlar kendilerine yakın olan sendikacıları destekler ve sendikaların başına geçebilmeleri için her şeyi yapar. Bunun açıktan olması lehlerine olduğu için gizli yapılır, onların sendika içindeki konumlarını güçlendirmeleri için gerektiğinde “tavizler” vermeyi, onların kimi “zaferler” elde etmelerine göz yumar hatta teşvik bile eder. Bugün “reformist” sendikacılar diye tanıtılan CFDT, CFTC ve UNSA yönetimlerinin burjuvazi ve hükümetle ilişkileri iste tam da bu boyuttadır. Fakat Macron şimdilik onları boşa düşürdü.