Emeklilik yasasına karşı mücadele , Cannes sinema Festivaline de damgasını vurdu !
Ali Riza YILDIRIM
Dünyanın en önemli film festivallerinden biri kabul edilen Cannes Film Festivali, her yıl mayıs ayında Fransa’nın Cannes şehrinde düzenlendi. 76’ci kez yapılan festivalde, Macron hükümetinin unutturmak istedigi emeklilik yasasina karsi mucadele de sahneye çıkan sanatçılar tarafından dile getirildi.
Justine Triet neo-liberal politikayı kınadı
Festival tarihi boyunca, Altın Palmiye ödülünü üçüncü kez kazanan kadın, Justine Triet konuşmasını emeklilik yasasına ayırırken, ödül konuşmasını da politik bir kürsüye dönüştürdü. « Anatomie d’une chute » filminin yönetmeni, kültürel etkinlikleri destekleme fonu olan Fransız kültürel istisnasını*(1) savundu: « Neo-liberal hükümetin savunduğu kültürün ticarileştirilmesi, Fransız kültürel istisnasını yok etme sürecindedir. Aynı kültürel istisna olmasaydı ben bugün burada, karşınızda olamazdım ». Ve şunları ekledi :
« Bu ödülü tüm genç yönetmenlere adıyorum, şu anda film yapamayanlara bile. Onlara yer açmayı borçluyuz. Bundan on beş yıl önce biraz daha az zor koşulların olduğu bir sinema dünyadasında hata yapmak ve yeniden başlamak mümkün olduğu olanaklar vardi. Şimdi o fırsatlar yok olmakta.
Justine Triet, Hükümetin Kültüre yönelik politikasını kınamakla yetinmedi ; Fransız emekçilerinin son direnişinlerini destekledi. Triet oyunculara, ekibe ve yapımcılara teşekkür ettikten sonra Fransa’da emeklilik reformuna karşı gerçekleştirilen « tarihi, son derece güçlü ve ortak mücadele”nin altını çizerek konuşmasını şöyle sürdürdü. “Bu protesto skandal bir şekilde reddedildi ve bastırıldı.. Giderek sınır tanımayan bu otoriter güç politika modeli bir dizi alanda uygulanmaya başlandı. Bu baskının ve otoriter bir politikanın uygulanmasının en bariz olduğu alan sosyal alandır. Ancak toplumun diğer tüm alanlarında görebiliyoruz . Ve sinema’da bu olumsuz politikadan nasibini alıyor.”
Triet’in bu konusmasi emek cephesini sevindirken , kültür bakanını şoka soktu .
Kültür Bakanı, Justine Triet’in Altın Palmiye’yi kazandıktan sonra yaptığı konuşmanın kendisini « şaşkına çevirdiğini » söyledi. Kültür Bakanı Rima Abdul Malak Twitter’da « Altın Palmiye’nin Fransa’nın 10. ödülü olan Justine Triet’e verildiğini görmekten mutluyum » diye yazdı. « Ancak yaptığı haksız konuşma karşısında şok oldum. Bu film, dünyada eşi benzeri olmayan bir çeşitliliğe olanak tanıyan Fransız film sektörü finansman modelimiz olmasaydı yapılamazdı. Bunu uyutmayalım »
Merve Dizdar ödül kazanan ilk Türkiyeli kadın oyuncu oldu.
Merve Dizdar, Nuri Bilge Ceylan imzalı Kuru Otlar Üstüne filmindeki rolüyle En İyi Kadın Oyuncu ödülünü kazandı.
2023 Cannes Film Festivali’nde yarışan “Kuru Otlar Üstüne” filminin yönetmen koltuğunda Nuri Bilge Ceylan oturuyor. 2021 Mart ayında Erzurum’da çekimlerine başlanan filmin başrollerini Deniz Celiloğlu, Merve Dizdar ve Musab Ekici paylaşıyor. Film Anadolu’nun ücra bir köyünde zorunlu hizmetinin son yılında olan genç öğretmen Samet’in umutsuz öyküsünü anlatıyor. Samet, meslektaşı Kenan’la birlikte iki kız öğrenci tarafından tacizle suçlanınca hayattan umudunu yitirir fakat tanıştığı Nuray adlı bir meslektaşı onun endişelerine meydan okumasına yardımcı olur.
Merve Dizdar, emekçilerden ve kadınlardan yana konuştu
Merve Dizdar, ödül kabul konuşmasında “Kendisine layık görülenlere boyun eğmeyip eyleme geçen, bu uğurda her şeyi göze alan ve ne olursa olsun umut etmekten vazgeçmeyen tüm kız kardeşlerim ve Türkiye’de hak ettiği güzel günleri yaşamayı bekleyen tüm mücadeleci ruhlara armağan ediyorum” ifadelerini kullandı.
*(1) Bazen « kültürel çeşitlilik » yerine tercih edilen « kültürel istisna » ifadesi 20 yıl önce ortaya atılmıştır. Avrupa Birliği 1993 yılında, özellikle Fransa’nın teşvikiyle, görsel-işitsel eserler ve üretim için, onları serbest ticaretin ticari kurallarından korumak üzere tasarlanmış özel bir statü oluşturmaya karar verdi. Bu önlem, kültürel yaratımın diğerleri gibi ticari bir mal olmadığı fikrine dayanmaktadır.
Halihazırda, Devletin Fransız kültürel ve sanatsal yaratımına yönelik destek sistemi, görsel-işitsel, film ve müzik sektörleri de dahil olmak üzere tüm kültürel alanları etkileyen bir dizi yasal ve düzenleyici tedbir içermektedir. Kitap ve tiyatro sektörlerinde başka yardım ve eş-finansman programları da mevcuttur.
76. Cannes Film Festivali’nde ödüllendirilen filmlerin listesi şu şekilde:
Ana Yarışma
Altın Palmiye: Anatomy of a Fall (Yön. Justine Triet)
Jüri Büyük Ödülü: The Zone of Interest (Yön. Jonathan Glazer)
Jüri Ödülü: Fallen Leaves (Yön. Aki Kaurismäki)
En İyi Yönetmen: Tran Anh Hung (The Pot au Feu)
En İyi Senaryo: Sakamoto Yûji (Monster)
En İyi Kadın Oyuncu: Merve Dizdar (Kuru Otlar Üstüne)
En İyi Erkek Oyuncu: Kōji Yakusho (Perfect Days)
