Covid 19, büyük patlama

Cumhurbaşkanı konuşmasında savaşçı bir söylem kullandı. Bu savaş ise, başta emeklilik reformu olmak üzere gündemde olan reformları dondurmayı gerektiriyor. Fakat hükümet Meclis’ten kimi konularda kanun yükümünde kararnameler çıkarma yetkisi de istedi. Demokrasi ve virüs, bu ikiliyi yakından takip etmek lazım…

Benjamin König / Humanite Dimanche

Şiddetli bir hızla ilerliyor. Tüm toplumda olduğu gibi hükümette koronavirüs’ün yayılma hızı ve sağlık ve ekonomik sonuçları açısından şaşkın bir durumda. Ta 16 Mart’ta Sağlık Genel Müdürü Jerome Salomon “durum hızla kötüleşiyor” diye uyarmıştı. Virüsün bulaştığı vaka ve tespit edilenler, diğer ülkelerde olduğu gibi katlanarak artıyor: her gün yaklaşık %25 bir artış söz konusu. Ulusa seslenişinden beş gün sonra Emmanuel Macron barış dönemlerinde hiç olmamış bir önlem ilan etti: çok istisna durum haricinde, en azınlığına 15 gün evden çıkmama. Virüsün yayılmasını sınırlandırmak için yürütme insanlar arası irtibatı ve dolaşımı sıkı bir oranda sınırlandırmak istiyor. Toplanmalar yasak ve bunu çiğnemek de cezalandırılacak. Fransızları seferber edebilmek için Cumhurbaşkanı konuşmasında savaşçı bir söylem kullandı. Bu savaş ise, başta emeklilik reformu olmak üzere gündemde olan reformları dondurmayı gerektiriyor. Fakat hükümet Meclis’ten kimi konularda kanun yükümünde kararnameler çıkarma yetkisi de istedi. Demokrasi ve virüs, bu ikiliyi yakından takip etmek lazım…

Eşi görülmemiş bir dönem: Sosyalist partinin birinci sekreteri Olivier Faure’un deyimiyle “koronavirüs’e karşı savaşta” siyasi partilerin yöneticileri tek bir cephe oluşturdular. (Başbakan) Edouard Philippe’le bir görüşmeden sonra Fransız Komünist Partisi’nin genel sekreteri Fabien Roussel, komünistlerin “en faydalı nasıl olabilecekleri konusunda düşünmeye hazır olduklarını” belirtti. Kuzey bölgesinin milletvekili, “encümenlerimiz, üyelerimiz, militanlarımız en hassas olan kişilere, en önde olan mesleklere yardım etmeye hazırlar” diye belirti

Diğer üye ülkelerle ortak bir kararla, Avrupa Birliği’nin gümrükleri de kapalı kalacak ve yurt dışına geziler bir ay boyunca yasaklandı.

Cumhurbaşkanının ulusa seslenişinden önce kimi kararlar zaten alınmıştı. 12 Mart’ta tüm okullar kapatıldı, ardından ayın 14’ünde restoran, bar ve sinemalar kapatıldı, “zorunlu olmayan” tüm yerler kepenkleri kapattılar. Sağlık bakanı Olivier Véran’ın yayınladığı bir genelge istisnaları tanımladı: büyük mağazalar (fakat tüm bölümler değil), gıda mağazaları, eczaneler, postane ve sigara satan bayiler, benzin istasyonları vs… Toplu taşımalar, özelliklede tren ve uçaklar, giderek azaltılıyor. Fakat büyük kentlerde “zorunlu hareket etmeleri” sağlamak için çalışmaya devam ediyorlar.

Ekonomik açıdan ise Cumhurbaşkanı sosyal vergilerin ertelendiğini ve şirketlere destek amaçlı 300 milyarlık bir destek kredi garantisi ilan etti. Şirketler ve kamu hizmetleri çalışanlara (bilgisayar ve internet sayesinde) uzaktan çalışma yöntemini uyguluyorlar. Sanayi sektörü ise nihayetinde harekete geçti ve PSA ve Renault fabrikalarını kapattı. Çalışma bakanı Muriel Pénicaud, sol siyasi partilerin taleplerini duydu ve işsizlik reformunun yürürlüğe girmesini erteledi. Daha şaşırtıcı ama gerekli olan bir başka şey ise: bu dönemde isten atmalar yasaklandı ve evlerde çalışanlar için geçici işsizlik maaşını devlet karşılayacak. Ülke bir belirsizlik dönemine girdi.

Çeviren: Fransa’da Yaşam