UBER, DELIVEROO GİBİ PLATFORM ÇALIŞANLARI, HAKLARINI ARAMAYA DEVAM EDİYOR
◾ Kıvanç Demir
Fransa’da çalışan kuryeler Ekim sonu ve Kasım ayı başlarında iş koşulları için eylemler gerçekleştiriyor. Yemek-hediye gibi ürün siparişlerini bisiklet, motorsiklet ile teslim eden kuryeler Lyon, Bordeaux, Nantes, Toulouse, Paris gibi büyük şehirlerde bir araya gelmeye başladı.
Sosyal hakların olmayışı, çalışanları kötü ve rekabetçi koşullara zorluyor
Son yıllarda Uber, Deliveroo, Frichti vb. platform çalışanları kötü çalışma koşullarından çokça şikayetçi oldukları biliniyor. Emekçiler, özellikle, ücretlerdeki düşüşe, şipariş başına düşen işin yoğunlaşmasına, kuryeler arası rekabete, emeklilik ve işsizlik kesintileri gibi sosyal haklarınında olmayışı dikkat çekiyorlar.
Uber, Deliveroo gibi şirketlerin yenilik adına yaptıkları bir şey varsa o da teknolojinin olmadığı ama daha çok kapitalist sistemdeki ağız sulandırıcı ucuz iş gücü olduğu belirtiliyor. Bu şirketler ise autoentrepreneur ( tek kişilik işletme ) tüzüğüne göre kişilerle sözleşme yaparak, hem sosyal kesintilerini ödeme yükümlülüğünden kurtuluyor, hem de iş maliyetini en aza indiriyorlar. Böylece şirketler işçi çalıştırdıkları takdirde iş yasaları gereğince ödemek zorunda kalacakları ödentilerden ve sorumluluktan kurtulmuş oluyor.
İş yasasına Truva atı yerleştiriliyor!
Macron hükümeti konuyla ilgili olarak yasa yapmak istediğini açıkladı. Ancak sürpriz olmayan bir şey varsa o da şirketlerin çıkarlarını koruma altına almak için iş yasasında “alt haklar“ ve “ alt tüzük“ adı altında, işçilerin haklarının tırpalanacağı.
Hükümet bu adımıyla hem sipariş üzeri çalışan teslimatçı kuryelerin taleplerini karşılamayacak olmasının yanı sıra, uzun vadede genelleştirilmek üzere bütün işçi-emekçileri olumsuz etkileyecek “ Truva atını “ iş yasasına yerleştirilmesi planlıyor. CGT ( Genel iş konfederasyonu ) ise bu tasarıya karşı şimdiden eylemlikler düzenliyor.
Hükümet ve Uber, Deliveroo gibi platformların fikir birliğinden rahatsız olan ve çalışma koşullarının düzeltilmesine yanıt bulamayan teslimatçı kuryeler haklarını aramak için Lyon, Bordeaux, Nantes, Toulouse gibi birçok kentte bir araya gelmeye ve CGT ( Genel İş Konfederasyonu ) aracılığıyla haklarını aramak için yeni örgütlenmeler kurmaya devam ediyorlar. İşçilerin talepleri ise şöyle:
- Asgari ücret ( SMIC ) üzerinden maaş
- Sağlık sigortası
- İşsizlik kesintilerinin ödenmesi
- Çalışma hakkı
- İşyeri sendika temsilciliği
Autoentrepreneur tüzüğü olan çalışanların eğer isterlerse normal bir işçi gibi işyerinde işe alınması koşulunun yaratılması
Toulouse, Lyon, Nantes ve Bordeaux’da da kötü çalışma koşulları protesto edildi
30 Ekim günü, Fransa’nın Lyon, Toulouse, Nantes, Bordeaux ve benzeri şehirler merkezlerinde yüzlerce şipariş teslimatı yapan kuryeler kötü çalışma koşulları, yoksulluğun sona ermesi ve talepleri için Uber, Deliveroo başta olmak üzere diğer şirketlerle müzakerelerin başlaması talep edildi.
Bisiklet, Trotinet ve motorsikletleriyle eylemlere katılan çalışanlar, korna sesi ve ıslıklarla tepkilerini dile getirdi. İş koşullarının kabullenemez olduğunu belirten çalışanlar, aylardır sipariş başına ödenen ödemeler düşüşler yaşadığını, işlerinin güvence altına alınmasına vurgu yapıldı. Siparişlerin eskisi gibi artmadığı ama kuryelerin sayısının çokça arttığını belirten Toulouse’daki CGT kurye temsilcisi, telefonlarının eskisi gibi iş için çalmadığını ve bugün yeri geldiğinde 6 saat çalışıp 12€ kazanıldığına dikkat çeken sendikacı, sipariş teslimatı yapan kuryelerin artık taleplerine somut cevaplar almak istediklerine değindi.
